Dit kruid wordt door zijn opmerkelijke en belangrijke bestanddelen tot één van de gekendste kruiden ter wereld gerekend.

Geschiedenis

Middeleeuwen

Al sinds de middeleeuwen wordt sint-janskruid gebruikt als antidepressivum, Het werd aanschouwd al zijnde echte zonnekracht op momenten dat iemand eventjes geen lichtpuntje in het leven meer ziet.

Plantlore

Naamgeving

Officiële benaming :
Familie : Hypericaeae
Geslacht : Hypericum
Soortnaam : perforatum
Perfortatum duidt op de vele doorschijnende oliekliertjes op de bladeren aanwezig die lijken alsof het gaatjes zijn. 

Nederlandse Naam :
Sint-Janskruid
Dit kruid bloeit rond 24 juni (Feest van Sint-Jan), de moment dat de zon het hoogst staat. Sint Jan is een benaming die zowel voor Johannes de Doper als voor de apostel Johannes gebruikt wordt. De heilige waar dit kruid naar vernoemd is, is Johannes de Doper aangezien deze zijn hoogdag op 24 juni is. 

Duitse naam :
Johanniskraut
Eenzelfde verwijzing naar het gloeitijdstip en de hoogdag van Sint-Jan.

Franse naam :
Le millepertuis
In het Frans vinden we een overeenkomst met de officiële naam namelijk het kruid met de duizend gaatjes

Engelse naam :
St.-John's wort
Wort is een synoniem voor kruid en bijgevolg heeft de Engelse benaming dezelfde betekenis als de Nederlandse. 

Volksbenamingen : 

 

Kenmerken

Bloemen :
De vijftallige bloemen, goudgeel en talrijk, zitten op groene kelkbladeren die zwartrode kliertjes bevatten. In het midden staan de vele bruine meeldraden in een bundel. De kelkbladeren zijn gelijk van grootte in tegenstelling tot de ongelijke kroonbladeren. De bloemen verwelken de dag na het ontluiken, hierdoor zal je bij een groot aantal van deze planten zowel de gele kleur van de bloemen zien als het oranjebruine van de verwelking. 

Blad :
De eivormig langwerpige bladeren staan kruisgewijs en bevatten aan de randen vele kleine zwarte olieklieren. 

Stengel:
Een ronde roodachtige stengel met twee uitstekende lijsten

Vrucht :
De vrucht is eendriehokkige doosvrucht met drie gesnavelde eivormige vruchtjes

Wortel :
Ondergronds bevindt zich een wortelstok

Groeiwijze :
In het vroege voorjaar komen er uit de sterk vertakte wortel verscheidene deels verhoute stengels van 50 tot 80 cm. Deze kunnen zeker in het begin rood verkleurt zijn.  De vertakkingen lopen bovenaan in de stengel breder uit waardoor de bloemen des te meer zon kunnen opvangen.

Vindplaats

Sint-Janskruid komt vrij talrijk voor in geheel Europa tot Noord-Afrika en het Westelijk deel van Azië. Algemeen gezien kunnen we deze aanduiden met de gematigde klimaatzone. Hier is hij te vinden in zowel weides, bosranden, wegranden en langsheen het spoor.

Standplaats

Op zich kan deze struik bijna overal groeien, echter voor een goede vorming van de werkzame stoffen is het belangrijk hem op een ideale plaats te zetten. Dit is een zonnige, warme plaats met een goed doorlatende bodem die eerder te droog dan te nat wordt. Bij een te hoog kalkgehalte worden er vele sporenelementen vastgehouden, dus voorzie eerder een neutrale lichtzure pH.

Teelt

Sint-Janskruid is mogelijk om te zaaien, maar deze zijn niet makkelijk om te kopen, echter kan je wel zaden oogsten bij iemand anders. Makkelijkst is het vaak om gewoon één plantje te kopen in het tuincentrum of plantenmarkt. 
Zaaien : De zaadjes kan je direct in kleine potjes reeds in de winter binnenshuis uitzaaien. Op deze manier kan je ze in het voorjaar zonder verspenen in de volle grond uitplanten. 
Stekken : Dit is een eveneens een makkelijke en aan te raden vermeerderingstechniek bij Sint-Janskruid.
Delen : De oudere struiken kan je snel delen om zo te verjongen en te vermeerderen.

Onderhoud

Oogst

Oogst de takken steeds wanneer ze in volle bloei zijn, of zoals de naam aangeeft oogst ze dan op 24 juni de feestdag van Johannes de Doper.

Bewaren

Laat de geoogste takken omgekeerd opgehangen drogen, of verwerk vers de bloemen en bladeren in olie.

Gebruik

Hypericine :
Deze stof is fototoxisch en kan een allergische reactie veroorzaken wanneer een gevoelig persoon na een behandeling in de zon gaat zitten.

Keuken

Geneeskracht

De geneeskracht van dit kruid komt het best tot werking wanneer het als thee gedurende langere tijd wordt ingenomen. Hierdoor vermindert de nervositeit en depressiviteit. Eveneens wordt zowel de spijsvertering als de bloedsomloop gestimuleerd.  

Sint-Jans-Tinctuur

Sint-Janskruidenolie

Olie wordt het best van verse bloemen genomen aangezien je hierdoor ook een kleurstof meegeeft. olie van gedroogde bloemen is even werkzaam, maar bevat niet langer de hypericine.

Verzorging

Omwille van de antiseptische en ontstekingsremmende werking wordt dit kruid veel verwerkt in producten voor in bad of douche.  Sint-Janskruid maakt de huid proper, soepel en zacht. 

Aanleg

Plaats de struiken of jonge plantjes niet te dicht tegen elkaar, behoud de plantafstand van 25cm op 25cm. Geef na of bij de aanplant ook meteen een deel compost of organische meststof. 

Soorten