Fruit

Voor iedere tuin, klein of groot, zon of schaduw, bestaat er wel een boom of struik die in het voorjaar bloesems geeft die daarna overgaan in vruchten. Ook de teelt en onderhoud van de meeste fruitsoorten is dermate eenvoudig zodat er zelfs zonder snoeikennis jarenlang een bepaalde oogst gewaarborgd is. Naarmate de plant ouder wordt of men de kwantiteit wil verhogen, dient men wel onderhoudsnoei of verjongingsnoei toe te passen. Maar slechts met enkele kleine ingrepen is het al mogelijk om na een sierlijke bloei uzelf nogmaals te belonen met een lekkere vrucht.
Zelfgekweekt fruit dat plukrijp geoogst wordt, dit in tegenstelling tot het onrijp geoogst fruit dat in de winkelrekken ligt, bevat een veel betere smaak. Hier zijn soorten en variëteiten ook vaak enkel geselecteerd op hun bewaarbaarheid en het unifome uiterlijk zodat ze mooi en lang verkoopbaar zijn.
Eigenlijk is fruit niets meer dan zaden of pitten, die omgeven zijn door heerlijk vruchtvlees. Dit betekent dan ook, ondanks de vele uitzonderingen zoals bijvoorbeeld aardbeien, het verschil met groenten, die zaden zonder vruchtvlees produceren.  

Geschiedenis

Pre-historie

Vanaf het moment dat de mens een echte jager-verzamelaar werd, is ook gebleken dat hij op tocht ging om fruit te verzamelen. Waarschijnlijk maakt hij daarbij gebruik van eigen ervaringen, maar ook van het volgen en observeren van de eetgewoontes van andere dieren.

Steentijd (oud -nieuw)

Rond de periode dat de Oude Steentijd overging naar het Nieuwe Stenen Tijdperk (5000-8000 voor Christus), begonnen mensen uit het Midden-Oosten en China zich te vestigen. Rondom hun gebouwen werden bomen gepland die vooral deze eerste landbouwrs van vruchten moesten voorzien. 

Heden

Door de opkomst van suiker zijn de smaakpapillen zodanig verandert, dat we wilde vruchten heel snel te zuur gaan interpreteren. In de huidige maatschappij en het verder evoluerend voedingsdieet word zuur aanzien als onrijp en draait alles om suiker en zoetigheid.
Bepaalde acties waaronder de revival van oude rassen, maar ook de opkomst van bio-tuinieren en permacultuur verhogen de appreciatie van zelgeteeld fruit. 

 
 

 

Aankoop

  • Koop en plant uw fruitbomen na de bladval ( okt.-nov.), zodat ze na een rustperiode meer kans hebben om in de lente de groei te hernemen.
  • Informeer u goed naar de bestuiving van uw fruitsoorten, zodat indien nodig meerdere planten dienen aangekocht te worden.

Aanplanting

  • Graaf een ruim plantgat maar hou de zelfde diepte aan als in de pot. De fijne vezelwortels worden hierdoor gestimuleerd om oppervlakkig uit te groeien.
  • Maak de wortels goed los en spreid ze uit.
  • Op zure grond gaan alleen bosbessen kunnen uitgroeien. Algemeen plant men fruit op een vruchtbare niet te natte plaats die zonnig gelegen is. Hierop bestaan echter vele uitzonderingen, zodat ervoor iedere plaats wel een fruitsoort bestaat.
  • Hoe rekening bij de plantafstand met de verwachtte hoogte van uw fruitboom.

Groeiplaats

Bij fruit gaat het vaak over planten die op termijn moeilijk of zelfs helemaal niet meer te verplanten zijn Een foute plaats waarbij de vruchten niet afrijpen of waar de wortelen vaak droog staan moet dus steeds vermeden worden.

Bekijk steeds aan de hand van volgende factoren welke fruitsoort er bij u in de tuin past.

 

  • ligging tegenover de zon
  • hoeveelheid zonlicht
  • vorstgevoeligheid
  • waterhuishouding

 

 

Ondanks specifieke vereisten per soort en zelfs per variëteit, zijn er stelregels die voor bijna iedere fruitsoort van pas komen.

 

  • goede bodemstructuur ( veel lucht )
  • veel organisch materiaal 

 

 

Vermeerdering

Al het fruit dat bij ons inde tuin of de boomgaard groeit is afhankelijk van insecten voor de bevruchting. Zonder bijen of andere bestuivers bestaat er vaak wel nog een kans op fruit, maar dit zal misvormd, klein en beperkt in aantal zijn.

Snoei

De juiste snoeimethode wordt iedere soort appart beschreven vanwege de verschillen in werkwijze en tijdstip. Onthou echter steeds dat men al een groot deel van de snoei kan aanvatten zonder deze specifieke gegevens. Begin iedere snoeiperiode met het wegnemen van dood en ziek hout. Kijk dan verder naar binnengroeiende takken of takken die teveel licht wegnemen van de kruin. Om een goede oogst te behouden of te verhogen, dienen we daarna dan wel weer over te gaan naar de soortspecifieke vereisten omtrent snoeitechnieken.

Bemesting

Bij fruit volstaat een onderhoudsbemesting (voorjaar) of aanplantingsbemesting (najaar) met stalmest of compost.
Uit ecologische overwegingen worden andere, dan deze vormen van meststof geweerd uit onze boomgaard. 


Soorten

Kleinfruit

Hardfruit

Hieronder vinden we de bekendste soorten fruit zoals appels en peren. De rassen kunnen afhankelijk van hun verschillende eigenschappen verder ingedeeld worden.

Appels

bewaarfruit : 
moesappels :
zoete-appels :

Peren

boterperen

Steenfruit

Notenbomen

De meest gekende soort hierbij is de walnoot of okkernoot. Maar ook andere soorten, meer seizoensgebonden zoals tamme kastanje of een hazelaar behoren hiertoe

 

Bijzondere soorten


Vele oudere rassen worden spijtig genoeg ondanks hun vele voordelen maar hun grootte onbekendheid niet of te weing aangeplant.

Voordelen

  • Hoge ziekte ressistentie
  • Grotere sierwaarde

Nadelen

  • Beperktere bewaarmogelijkheden

Soorten

zwarte moerbei
kweepeer
mispel