Linde
Geschiedenis
Romeins tijdperk
In het oude Rome werd de bast van de lindeboom gebruikt om vergiftigingen tegen te gaan.
Germanen
Zoals vaak heeft het christendom talrijke symbolen overgenomen van het paganisme en de lindeboom is hier een belangrijk voorbeeld van.
De linde als dorpsboom
Zoersel
De vroegere lindeboom in het dorpshart van Zoersel was een gerechtsboom waaronder de rechters pleidooien aanhoorden en waar de strafmaat bepaald werd. De oude boom is echter geveld en vormt nu als sculptuur een trekpleister in het Lindepaviljoen te Zoersel.
Plantlore
Plaatsnamen
Van alle planten en bomen is de linde bij ons in de streek de grote nummer één, denk maar aan cafeetjes, pleinen en straatnamen Ook in het wapenschild van verscheidene steden en gemeenten komt de linde in voor.
Symboliek
De linde staat symbool voor de waarheid en heeft daarom vaak het aanzien van een waarheids-gerechtsboom. Ook staat linde in voor het teken van trouw en vriendschap, omwille hierdoor wordt ze vaak naast het graf van geliefde geplaatst.
Naamgeving
Officiële benaming :
Familie : Tiliaceae
Geslacht : Tilia
Nederlandse benaming :
linde
Kenmerken
kenmerken | |
---|---|
hoogte | tot 35 m |
bloeitijdstip | |
bloemkleur | |
blad | vaak hartvormig/licht gezaagd |
inhoud | |
geur | zeer zoet/aantrekkelijk |
smaak | noot/olie |
groeiwijze | boom |
Hoogte :
kleinbladig = tot 25 m
grootbladig = tot 35 m
Bloem :
De bloemsteel is gedeeltelijk vergroeid met een lancetvormig steunblad.
kleinbladig : bloemen in bijschermen met bundels van 5 tot 10 samen
grootbladig : bloemen in bijschermen met bundels van 3 tot 7 samen
De bloemen verspreiden een zeer aantrekkelijke geur die over een lange afstand waarneembaar is.
Blad :
kleinbladig : stevig blad met aan de onderzijde roestkleurige haarbosjes in de nerfhoeken.
grootbladig : hartvormig/gezaagd met witte haarbosjes in de nerfhoeken
Smaak
De smaak is noot tot olie-achtig.
Vindplaats
Lindebomen komen voor in de regio's die behoren tot de gematigde klimaatzones.
Oogst
Wanneer we lindebomen wensen te gebruiken voor in de keuken is het noodzakelijk alleen de jonge zachte bladeren te oogsten. Deze bevatten een goeie smaak en zijn vanwege hun structuur goed verteerbaar.
De bloemen pluk je direct na bloei in de periode juni-juli.
Bewaren
bloemen :
laat de bloemen voorzicht in de schaduw drogen op kamertemperatuur of alleszins niet hoger dan 35°C.
Gebruik
uitwendig
inhoud
- farnesol
- mucine
- flavonoïden
- tiliroside
- cumarine-fraxoside
- vanilline
- carbonzuren
inwendig
- transpiratiebevorderend/zweetdrijvend
- tegen verkoudheden
- influenzabesmetting verhelpend
- licht kalmerend
Keuken
- salades
Geneeskracht
Van zowel de kleine als grootbladige linde worden de bloemen gebruikt, let wel steeds goed op om de bloemen van de zilverlinde niet te oogsten.
Lindethee
Lindethee werd al sinds de middeleeuwen gebruikt omwille van zijn kalmerende en transpirerende werking.
ingrediënten :
- honing/suiker
- handvol verse bloesems of halve lepel gedroogde
- 1 liter water
werkwijze :
Giet het gekookte water over de bloesems en laat 10 minuten trekken. Lindethee kan warm gedronken, maar blijft ook koud lekker. Combinaties met citroen of gember zijn zeker mogelijk.
Tuinontwerp
Omdat lindebomen veel bladluizen aantrekken zijn ze minder geschikt als bomen bij parkeerplaatsen. Het is niet leuk om jouw wagen 's morgens besmeurd te zien met honingdauw.
Insecten
De linde is van zo een groot belang voor de honingbijen dat vele imkersverenigingen ervoor pleiten deze boom standaard als laadboom te gebruiken.
Soorten
Bij lindebomen bestaan er vele bastaardvormen, let dus steeds goed op wanneer je bloesems of bast wenst te oogsten.
Tilia euchlora
Deze lindeboom heeft zo'n effect op de bijen dat ze dronken op de grond neervallen.
Tilia cordata
De kleinbladige linde is de beste soort om als verhoogde haag of leisysteem te houden. Deze boom, in normale groei tot 24 m hoog heeft eerst een zachte bruine schors die naar gelang de ouderdom ruwer en gegroefder wordt. In bossen is deze boom voornamelijk in de rand terug te vinden.
Tilia platyphyllos
De grootbladige linde is een bekende boom tot wel 35m hoog die vooral bekend is omwille van zijn mogelijke ouderdom die tot wel 1000 jaar kan worden.
Tilia tomentosa
Bij de zilverlinde zijn de bloemen niet bruikbaar in voeding of voor een medicinale werking.