Verzuring
Algemeen
Vele natuurgebieden en dan vooral diegene op drogere zandgronden hebben vaak te lijden onder vermesting en verzuring. De hoofdoorzaak hiervan is de neerslag van stikstof (N) en zwavel (S) uit de atmosfeer. Door deze verzuring raakt de mineralenbalans verstoord, waardoor dan weer de opbouw van de planten en de meststoffenopname in het gedrang komen.
Loofbossen
Loofbossen op droge zandgronden, met een bestand van voornamelijk zomereiken, ondervinden veel problemen met verzuring van de bodem. Er is een duidelijke groeiachterstand met verhoogde sterfte zichtbaar, en niet alleen in de climaxvegetatie, maar ook in de onderbeplanting. Het is namelijk zo dat de verstoorde mineralenbalans de gehele voedselketen verder ontwricht, en via de vegetatie ook de insecten, vogels enzoverder ontregeld. De negatieve effecten van verzuring en de stikstof-toename, zijn voorlopig niet helemaal duidelijk, maar het staat vast dat er snel moet gereageerd worden. Hiervoor kan er bekalkt worden of een gift van een slow release mineraal zoals steenmeel.
Heide
Ook in heidegebieden zijn er problemen bij verzuring en dit zowel bij de droge als de natte heide. Beheersmaatregelen zoals plaggen hebben teveel impact op de habitat en worden als herstelmaatregel bij verzuring niet langer gebruikt. Experimenten met steenmeel hebben een positief effect, maar ook hier is te moeilijk om inzichten te krijgen op lange termijn. Grondige analyses en opvolging is dus zeker vereist.
Oplossingen
Steenmeel
Steenmeel wordt vanaf 2020 als wondermiddel aanzien voor de verzuring tegen te gaan, met op zich op het eerste zicht goede resultaten, maar er is momenteel geen langetermijnvisie. Bij herstelprojecten om de verzuring tegen te gaan wordt steenmeel toegepast om de mineralenbalans in evenwicht te krijgen. Eerste analyses van de huidige testprojecten (2022) geven goede resultaten en dan vooral zonder nadelige werkingen naar de aanwezige fauna en flora.