Konijn
Geschiedenis
1950
De eerste meldingen over de achteruitgang van het konijn in onze streken worden genoteerd.
2021
Vanaf 1961 worden de cijfers heel goed bijgehouden, aangezien er reeds 10 jaar ervaren een achteruitgang gewaar wordt. Deze cijfers geven aan dat er op termijn van 60 jaar een afname is van wel 50 procent.
Naamgeving
Officiële benaming :
Familie :
Geslacht :
Soortnaam :
Nederlandse benaming :
Duitse benaming :
Engelse benaming :
Volksbenaming :
Folklore :
Volksgeloof
Plaatsnamen
Symboliek
Kenmerken
| kenmerken | |
|---|---|
| grootte | |
| leefwijze | |
| kleur | |
| voeding | |
| voortplanting | |
| biotoop | |
| geluid |
Biotoop
Leefwijze
Voeding
Voortplanting
De paartijd van een konijn start al in januari en kan duren tot juli wat ze dus erg lang maakt. De vrouwtjes zijn niet alleen een geschikte vader voor hun kroost aan het zoeken, maar bouwen ook het nest. Hiervoor bouwt ze in de burcht een speciale kraamkamer uit gras terwijl ze het isoleert met haar eigen vacht. Zeker bij de eerste worp bestaat de kans nog op koude nachten en is een warm bedje zeker nodig.
Vanaf februari worden de eerste jonge konijntjes geboren en dat met zo een 4 tot 7 per nest. Na de geboorte zijn de konijntjes nog kaal, blauwgrijs van kleur, en zowel blind als doof.
De jongen worden maar één keer per dag in het nest gezoogd. .
Wentel
Wanneer aan een burcht onvoldoende ruimte is om er een kraamkamer in te maken, graven konijnen soms een speciale gang met kamer naast de burcht. Deze korte losse gang wordt een wentel genoemd. Aangezien deze korter en losser gebouwd is dan in een burcht wordt de toegang vaak toegemaakt met zand, gras of bladeren tegen de kou en roofdieren.
Status
Bedreiging
Habitatverlies
Het grote probleem bij konijnen is dat wanneer er een sterke afname door bijvoorbeeld jacht of ziekte is en het gebied verruigt dat geen ruimte meer biedt voor konijnen. Konijnen houden van een open landschap, waar zowel eten aanwezig, maar ook mogelijkheid om holen te graven. Het is dus fout om te stellen dat een populatie zich snel hersteld. De hoge stikstofdepositie zorgt er ,zeker nu, sterk voor dat een gebied snel begroeid raakt door bramen en hoge grassen waartussen konijnen niet kunnen overleven.
Zowel konijnen als hazen houden houden van een kleinschalig agrarisch landschap, ze moeten zich kunnen verschuilen en wonen in het bos, terwijl ze voeding in de weiden en velden. Diep in het bos zal je weinig konijnen vinden, net zoals in een open weidelandschap, variatie is zoals vaak het sleutelwoord.
Stikstofdepositie
Als er één dier is wat veel last heeft van de vermesting en bijgevolg de verruiging van het landschap dan is het het konijn wel. het is zelfs zo dat indien er door ziekte of overbejaging in een bepaald gebied korte tijd weinig konijnen aanwezig zijn, dit ganse gebied eigenlijk konijn-onvriendelijk wordt en er enkel bij beheersmatig ingrijpen weer konijnen zullen voorkomen. Stikstof zorgt voor een snelle verbraming en verruiging van het landschap waardoor het niet meer voldoet aan het biotoop van een konijn.
Bescherming
Landschap
Om een gezonde en genetisch sterke populatie konijnen te kunnen behouden is het belangrijk te voldoen aan alle noodzakelijk aspecten van de konijnen zelf maar ook bijvoorbeeld aan de eisen van de roofdieren. Een gevarieerd kleinschalig landschap is belangrijk voor alle dieren, er moeten zo bijvoorbeeld struwelen zijn, maar ook weilanden en zonneplaatsen. Om nestplaats te hebben moet het landschap in hoogte, zowel poelen als heuvels, en bodemsoorten variëren.
Ecologische sleutel
Een konijn is een belangrijk onderdeel van voedselpiramide en wanneer het slecht met deze prooidiersoort zal het ook slecht gaan met de hogerstaande roofdieren. Zo zal een uitval bij konijnen impact hebben op de hoeveelheid hermelijnen die leven in een bepaald biotoop. Het is wel steeds zo dat hermelijnen nooit enkel konijnen eten, maar ook bijvoorbeeld weidevogels. Onrechtstreeks zal dus bij een kleinere populatie konijnen, de hermelijn meer grutto's aanvallen waardoor deze ook zullen minimaliseren en zodoende zal ook het hermelijnenbestand achteruitgaan. Een populatie konijnen in een biologisch evenwicht met roofdieren die plots gedecimeerd wordt door ziekte of jacht zorgt dus voor een sneeuwbaleffect bij de andere schakels in de voedselketen. Het is immers altijd belangrijk om een gevarieerd aanbod van prooidieren te behouden en te beschermen.
