Vliegen vliegen meestal rond zonder een echt doel, ze gaan niet bewust hun geur of zicht achterna op zoek naar een schuilplaats of eten. Wanneer een vlieg op een bepaalde plaats terecht komt heeft dit meer te maken met toeval in de vliegroute dan met een doelbewuste actie. 
Vliegen beschikken over zowel een kort-als een langetermijngeheugen, maar dit beperkt zich tot het effectieve leven en overleven, het onthouden van een vliegroute hoort daar niet bij. De hersenen van vliegen zijn echt minuscuul en bevatten maar een honderdduizendtal neuronen. Dit betekent echter niet dat we vliegen kunnen labelen als domme dieren, want verhoudingsgewijs zit het wel goed tussen de hersenmassa en het lichaamsgewicht. Behalve hun hersenen gebruiken vliegende insecten vooral de sensoren op hun vleugels en lichaam om te reageren op veranderingen. Zo zijn ze in staat om via deze sensoren licht, geuren en luchtverplaatsingen te detecteren.   

Alle informatie van deze senoren wordt doorgestuurd naar de hersenen, van waaruit de spieren worden geactiveerd. Uit onderzoeken blijkt dat een vlieg binnen de 20 milliseconden kan overgaan van detectie tot actie.
Instinctief gaan vliegen steeds op zoek naar natuurlijk licht, maar door de facetogen is het onmogelijk scherp te kijken, waardoor een vlieg niet opmerkt wat een raam is. Ook doordat vensterglas UVB tegen houdt maar UVA doorlaat, 2 stralen die vliegen kunnen onderscheiden raken vliegen gedesoriënteerd.