Wijnruit

Geschiedenis

Middeleeuwen (500-1500)

In de middeleeuwen en de bijbehorende kruistochten raakt wijnruit met het gevolg van de monniken langzaam bekend in Noordelijk-Europa.  In de kloostertuinen wordt het voornamelijk aangeplant als medicijn tegen oogaandoeningen.

Nieuwe tijd (1500-1800)

De pest die zijn opkomst heeft tijdens de laatste jaren van de middeleeuwen zorgt voor de dood van 1/3 van alle inwoners in Europa. In deze periode werd wijnruit vaak gebruikt om het met zijn geur de ratten verdreef. 

Naamgeving

Officiële benaming :
Geslacht : Rutaceae
Ruitachtigen, Wijnruitachtigen
Familie : Ruta
Soortnaam : graveolens

Nederlandse benaming :
Wijnruit

Kenmerken

kenmerken
hoogte 50-80cm
bloeitijdstip zomer
bloemkleur geelgroen
blad blauwgroen/geveerd/tegenoverstaand
inhoud etherische olie/cumarine/hars-looi-bitterstoffen
geur sterk aromatisch-wijngeur
smaak
groeiwijze halfheester

blad :
de blauwgroene geveerde bladeren staan overstaand aan de stengels en bevatten vele oliekliertjes. Deze zijn, net zoals bij sint-janskruid zichtbaar wanneer je de bladeren tegen de zon bekijkt.

Vindplaats

Wijnruit is een klassiek kruid uit het Middellands-Zeegebied, waar het al eeuwen gebruikt wordt voor zijn geneeskracht en zijn geur.

Standplaats

Een typische kruid, dus warm, zonnig en droog. De voedingstoestand is eerder arm, maar het belangrijkste is dat de bodem goed waterdoorlatend is.

Teelt

Eén plant is in de meeste tuinen ruim voldoende, dus het makkelijkst is het om gewoon één plantje aan te kopen.
zaaien :
Zaaien van wijnruit is zeker mogelijk maar vraagt veel tijd. Ook hier is het makkelijker één plantje aan te kopen en hem zelf te laten uitzaaien.

Onderhoud

In de winter steeds aankuilen zodat de strenge vorst niet te diep kan inwerken. Bij een heel koude winter dien je ook te beschermen met jute of rijsthout. Aangezien wijnruit makkelijk openvalt, snoei je ook beter ieder jaar terug op 10 à 20 cm.

Oogst

Gedurende de hele zomer kan je de bloemen oogsten, en soms zelfs nog tot in de winter. 

Bewaren

Wijnruit is gedroogd goed bewaarbaar met matig aromaverlies, maar het vaakst worden de bloemen gewoon vers gebruikt. 

Keuken

Wijnruit is niet zo algemeen bekend maar is toch beroemd omwille van de typische smaak bij 'Hamburger palingsoep' en grappa.  Het kruid past zeer goed bij vlees-en gevogelte gerechten.

Gebruik

uitwendig

  • desinfecterend

inhoud

inwendig

  • desinfecterend

Geneeskracht

Wijnruit is fototoxisch wat betekent dat uitwendig gebruik in contact met de zon reacties kan veroorzaken. Ook gebruik bij zwangerschap is sterk af te raden aangezien het een weeënopwekkend effect heeft.

Aandoening Behandeling
hoofdpijn rond de ogen thee
menstruatieklachten thee

Huishouden

Wanneer je wijnruit in een geurkussentje in de kleerkast legt blijven de motten op afstand. 

Tuinontwerp

Het grijsgroene blad met de kleine maar volle gele bloempjes maakt van wijnruit een geliefd kruid, dat zelfs in een rotstuin ook een plaatsje verdient.

Aanplant

Plaats wijnruit steeds op een ruime afstand van 30 op 40 cm. 

Soorten

'Jackman's Blue' 
bezit diepblauw-groene bladeren en behoudt een compacte groei.