Artisjok Geneeskracht
Doordat artisjok voornamelijk gekend is omwille van de eetbare bloemknoppen aanzien vele mensen deze plant vooral als een groente
Geschiedenis
Oorsprong :
Eigenlijk is de artisjok een kweekvorm van de kardoen. Deze groeit in het Zuiden van Europa in het wild, momenteel dan wel vaak in het gezelschap van artisjok.
Naamgeving
officiële benaming :
Familie : Compositae
Composieten
Geslacht : Cynara
Soortnaam : scolymus L.
Nederlandse benaming :
Artisjok
Kenmerken
kenmerken | |
---|---|
hoogte | tot 2m |
bloeitijdstip | |
bloemkleur | violet |
blad | veerdelig en stekelig getand/30 cm. |
inhoud | bitterstoffen |
geur | |
smaak | |
groeiwijze | niet winterhard |
Bloem :
Een groene, met paarse lijnen of vlekken bloemknop met dikke vlezige eetbare blaadjes. De buisvormige, paars tot violetkleurige bloempjes bloeien van augustus tot september.
Bladeren :
De bladeren van het rozet zijn vergelijkbaar met die op de stengel maar zijn iets stomper en korter. Allebei zijn ze grijsgroen, verdeling en stekelig stand.
Groeiwijze :
Vanuit een wortelrozet komen een kaarsrechte stengel
Vindplaats
Enkel in het wild te vinden in Zuid-Europa.
Standplaats
Aangezien een artisjok niet volledig winterhard is moet hij goed zonnig maar toch goed beschut staan. Een vochtige vruchtbare bodem is noodzakelijk, en hij moet goed doorwortelbaar zijn. Volle zon is belangrijk maar zet de planten wel beschut tegen wind.
Teelt
zaaien :
vanaf maart voorzaaien binnenshuis of in een warme kas. Omwille van de sterke wortelgroei moet men regelmatig verspenen alvorens in de volle-grond uit te planten.
scheuren :
grotere planten kan men makkelijk scheuren in het vroege voorjaar.
Onderhoud
Artisjok moet goed beschermd worden tegen de strenge vorst. Bedek de plant steeds goed met mulch of stro en plant hem niet vlugger dan de ijsheiligen uit in de volle grond.
Oogst
Snij de bloemvorming af net voordat de kleur van de violette bloemblaadjes kan zien. Dit vereist enige ervaring en is afhankelijk van het weer.
Bewaren
Droog de bloemknoppen in de zon, of toch alleszins in een warme zone.
Gebruik
Zowel de schubben als de vlezige bloembodem zijn eetbaar. Let er wel op dat in de bladeren een enzym zit dat zelf in heel kleine concentratie melk kan doen coaguleren (vlokken). Naar geneeskracht toe hebben de groene omwindselbladeren van de bloembodem geen waarde.
uitwendig
inhoud
- bitterstoffen
- cynarine
- tannine
- slijm
- enzym
inwendig
- eetlustopwekkend
- leverversterkend
- opgeblazen gevoel/winderigheid
- activeert nieren
- bloedzuiverend (verlaagt cholesterol en ureum-concentratie in bloed)
- galdrijvend
- galsecretie-bevorderend
- urinedrijvend
Geneeskracht
De bitterstoffen uit zowel de bladeren, wortel als stengel worden vaak gebruikt bij leverpatiënten en mensen met een hoog cholesterholgehalte. Artisjok kan ingezet worden bij dieetvoeding, maar evengoed preventief gebruik bij leverziekten.
Artisjokthee
ingrediënten :
- 20 gram gesneden blad
- 0,5 liter water
werkwijze :
laat het blad 5 à 10 minuten koken en zeef alvorens te gebruiken.
behandeling :
- hoge cholesterol
- leverproblemen
- hoog gehalte urinezuur
toepassing :
drink iedere dag 2 à 3 theekopjes zolang het nodig is.
Artisjokwijn
ingrediënten :
- 0,7liter rode wijn
- 70 gram gesneden blad
werkwijze :
Voeg alles bij elkaar en laat het twee weken trekken. Filter alvorens te gebruiken
behandeling :
- hoog cholesterol
- leverproblemen
toepassing :
drink elke dag één glaasje wijn gedurende de behandeling
Aandoening | Behandeling |
---|---|
leverziekte | apperitief/ kruidenmengsel |
hoge cholesterol | ingrediënt gerecht |
galstenen | ingrediënt gerecht |
misselijkheid | ingrediënt gerecht |
Aanleg
Plant artisjok met een tussen afstand van 80 cm. van elkaar.
Tuinontwerp
Door de grote stengels en het zilvergrijze blad vormt artisjok een mooi verticaal skelet van een border, maar ook een vale achtergrond voor kleurrijke bloemen.