Dille
Dille (Anethum graveolens) is één van die kruiden, die we niet alleen om de smaak en het gebruik in de keuken gaan aanplanten, maar die ook een behoorlijke sierwaarde meegeeft aan uw kruidentuin. Het is één heel makkelijk te houden en te vermeerderen kruid, waarvan we wanneer we het doordacht zaaien een hele zomer en nazomer kunnen genieten.
De naam Dille is afkomstig van het Noorse 'dilla', wat verzachtend betekend. Hier kan dan weer uit afgeleid worden dat dille reeds vroeg al een sterke reputatie had als geneeskrachtige plant.
Geschiedenis
Egyptisch
Duizenden jaren geleden werd dille reeds gebruikt bij het op smaak brengen van gerechten, en dit zowel bij de maaltijden van de Egyptenaren en de Israëlieten. Ten tijde van de farao's werd het ook omwille van zijn pijnstillend effect geapprecieerd.
Romeins
De Romeinen zijn er verantwoordelijk voor dat dille in Europa verspreid geraakt. Door de aanplantingen en het experimenteren in de kloostertuinen raakt zowel het gebruik van de bladeren als het zaad gekend.
Grieks
Bij de Oude Grieken werd dillezaad op de oogleden gelegd om zo sneller in slaap te kunnen vallen.
Heden
Vandaag de dag is dille vooral populair in Scandinavische landen, waar het dan voornamelijk de visgerechten een fijnere smaak meegeeft
Naamgeving
Dille
Dille is afgeleid van het Noorse 'dilla' wat zoveel wil zeggen als verzachtend, duidend op zijn geneeskrachtige werking.
Andere benamingen
stinkende venkel
Kenmerken
| Kenmerken | |
|---|---|
| groeiwijze | éénjarig |
| bloeitijdstip | midden zomer |
| bloemkleur | veelstralig gewelfde gele bloemschermen |
| blad | zeer fijn verdeeld draadvormig |
| stengelomvattende bladschede | |
| stengel | 1 meter hoge holle fijngegroefde stengel met groen/witte lengtestrepen |
| wortel | dunne spoelvormige wortel |
| vrucht | elliptische geribde bruine vruchten |
| vallen na het drogen uiteen in 2 delen | |
| smaak | zoete venkel-anijssmaak |
Dille is een éénjarig kruid dat ontstaat uit een dunne spiesvormige wortel.
Inhoud
Vindplaats
Dille vindt zijn oorsprong in het Midden-Oosten en Zuid-Europa.
Standplaats
Dille groeit het best op een zonnige goed gedrainneerde standplaats, waarbij er geen windverplaatsing is. Deze plant behoeft geen voeding in de bodem en is zelfs beter met een voedingsarme zolang deze maar vochtis is, zonder dat hij ooit echt nat staat.
Teelt
Dille is heel makkelijk ter plaatse te zaaien, en om het seizoen te verlengen kan men ook op verschillende tijdstippen het zaad uitstrooien. Dit kan van heel vroeg in het voorjaar tot zelfs eind juni. Het terplaatse zaaien is nodig aangezien dille zich vanwege zijn pinvormig wortelgestel moeilijk laat verspenen en verplanten. Zaai op een onderlinge afstand van 30 centimeter of zaai dikker en dun dan ooit bij ontkieming, twee weken na het zaaien.De zaden die we oogsten na de bloei, mogen een jaar later dan weer gebruikt worden voor vermeerdering.
Wanneer we te laat zijn om te zaaien, is het mogelijk om kleine dilleplantjes aan te kopen zodat we groter plantmateriaal kunnen uitplanten. Ga hierbij niet op zoek naar grote planten met een mogelijk gekwetste penwortel, maar neem kleinere plantjes die makelijk de groei kunnen hernemen.
Dille zaait zichzelf ook makkelijk uit waardoor we na een éénmalige zaai ook de daaropvolgende jaren van dit kruid kunnen genieten.
Onderhoud
De grond bij Dille mag nooit dichtslibben en moet steeds luchtig gehouden worden zodat oppervlakte water steeds wegvloeit.
Oogst
Zaden
Wacht steeds tot wanneer de zaden volledig rijp zijn (volledig bruin), om ze te oogsten. Spreid ze open op een doek om ze te laten drogen. Je kan best de stengeldelen met zaden ondersteboven ophangen en dit laten tot ze vanzelf naar benden vallen. Het beste effect gaan we verkrijgen, wanneer dit niet gebeurt bij kunstmatige warmte.
Blad
Het blad is het meest aromatisch op zonnige dagen en kan de hele zomer geplukt worden
Bewaren
Dille laat zich goed drogen of invriezen, maar verliest dan wel aan kracht en aroma.
Gebruik
- keuken
- medicinaal
Keuken
Functies
- op smaak brengen
- verfrissen van de adem
De verse blaadjes van dille geven smaak aan vis, groenten, saus en salades. Gebruik dille zo vers mogelijk en laat hem zeker niet meekoken. Dille wordt vaak verwerkt in azijn of bij het inmaken van augurken.
komkommeryoghurt
Schil 2 komkommers om ze vervolgens te versnipperen of te raspen samen met 4 uitgeperste knoflooktenen. Voeg deze samen met 4 tassen natuuryoghurt om vervolgens goed te mengen. Werk af met een half bosje dille en enkele olijven.
Geneeskracht
Bij spijsverteringsproblemen of bij winderigheid helpt een thee op basis van dillezaad omwille van zijn kalmerende werking. Zijn urinezuiverende werking is ook gunstig bij het voorkomen van nierstenen. Bij jonge moeders wordt dille aangeraden aangezien het de melkafscheiding stimuleert.
| Aandoening | Behandeling |
|---|---|
| spijsvertering/flatulentie | thee |
| nierstenen | thee |
| lactatieproblemen | thee |
Dillewijn om te dromen
Verhit 1 kopje witte wijn en giet dit direct over 1 theelepel zaden, zeef vervolgens en drink het bloksgewijs het geheel op.
Tuinontwerp
Combinatieteelt
Dilla staat heel graag in het gezelschap van wortelen en augurken.
Aanleg
Soorten
'Fernleaf'
Zoals de naam al aangeeft heeft deze variëteit bladeren die lijken op varens, een ander kenmerk is zijn lange oogstperiode.