Alant

Geschiedenis

Grieks-Romeinse rijk

Deze periode van 3000 voor en 500 na onze tijdrekening betekent voor alant een erkenning door het gebruik omwille van zowel zijn geneeskracht als verfplant.

Kruistochten

In de periode tussen 1096 en 1271 komt deze plant meegereisd met de tochten ook voor in noordelijker Europa, en werd hij niet alleen binnen de kloostertuinen ondergebracht maar ook in de klassieke boerenmoestuinen. 

Huidig

Alant is momenteel zeer sterk verspreid in de natuur, en is het vaak te vinden op vochtige weilanden en langs wegen.

Naamgeving

Officiële benaming
Familie : Asteraceae/Compositae
Composietenfamilie
Geslacht : Inula
Soortnaam : helenium

Nederlandse naam : 
Griekse alant

Volksbenamingen :
alantswortel
Odinskop

Plantlore

Grieks : 
Helena, de dochter van Zeus, zou alant in haar handen gehouden hebben, tijdens haar ontvoering naar Troje.

Noors :
Alant draagt als volksnaam Odinsoog en verwijst daardoor naar de wijsheid van de Alvader van Asgard

Kenmerken

kenmerken
hoogte tot 3 m.
bloeitijdstip zomer
bloemkleur geel
blad spits ovaal, 50 cm.groot
inhoud etherische olie, alant kampfer, inuline, saponine, hars en bitterstoffen
geur
smaak
groeiwijze overblijvend

Bladeren :
De onderste bladeren zijn eivormig en tot 50 cm. groot, terwijl de bovenste langwerpig spits zijn. Deze zijn ook onregelmatig gezaagd, zitten direct aan de stengel en zijn aan de onderzijde viltig behaard.

Bloeiwijze :
Alant heeft veel gelijkenissen met een zonnebloem namelijk grote gele bloemen op lange stengels. De kleinere bloemstelen komen uit de bladoksel met gele schijfbloemen tot een 8-tal centimeter . De bloem is een korfje omgeven door groene omwindselbladeren die elkaar dakpansgewijs overlappen. De gele buisbloempjes in het midden zijn dan weer omgeven door langere smalle lintbloemen.  

Groeiwijze :
In de lente komen grote, eivormige bladeren tevoorschijn, van waaruit een lange, stevige, bovenaan behaarde stengel groeit.

Vindplaats

Deze Aziatische plant is op natuurlijke wijze tot in het Middellandse Zeegebied geraakt, waar hij een belangrijke invloed had op de Griekse en Romeinse cultuur. Momenteel komt hij in gans Centraal-Europa verwildert voor.

Standplaats

Bij alant gebeurt het vaak dat de wortels de nodige schaduw nodig hebben terwijl het bladerdek zich een weg zal zoeken naar de zon. Dit kruid verdraagt dus zowel schaduw als zon zolang de wortels maar donker staan. Doordat de wortel het belangrijkste is, is ook de bodemtoestand belangrijk. Deze moet voedingsrijk, diep bewortelbaar en bij voorkeur leemhoudend zijn. Hij moet een goede waterhuishouding hebben, een beetje vocht maar geen stilstaand water.

Teelt

Het makkelijkst is enkele plantjes te kopen om deze in april buiten in de volle grond te zetten. Zaaien kan ook maar dan verspeen je in het voorjaar direct op de vaste plantafstand. Grotere planten kan je ook goed scheuren, maar doe dit in de rustperiode na de bloei. 

Onderhoud

Omwille van de oogst van de ondergrondse plantendelen is het nodig om jaarlijks op te hogen, net zoals je bij asperges bijvoorbeeld doet.

Oogst

Het oogsten van de wortelstok gebeurt door deze in de herfst voorzichtig bloot te leggen. Oogst slechts enkele uitlopers en snij deze zo af dat je de moederplant zo min mogelijk beschadigd. Na het uitgraven maak je de wortelstok schoon en snij je hem in stukjes.

Bewaren

Kan je de wortel op verschillende wijzes laten drogen, zoals hem op de klassieke wijze omhoog laten hangen, maar ook in de oven op een lage temperatuur. Deze mag niet hoger zijn dan 40°C, aangezien de etherische olie anders vervliegt. 

Gebruik

Alle werkzame stoffen van alant zitten geconcentreerd opgestapeld in de dikke wortelstok
Om misselijkheid en braken te voorkomen is het aangewezen het gebruik van alant te beperken tot een 4-tal kopjes thee per dag. 

inwendig

  • antiseptisch
  • maagversterkend
  • slijmoplossend
  • hoestdempend
  • urinedrijvend

inhoud

  • inuline
  • bitter, aromatische vlugolie

uitwendig

  • ontstekingsremmend

Keuken

Alant wordt in beperkte mate gebruikt in de keuken, maar kan wel instaan voor het zoeten van gerechten. Gebruik de wortel wel zeer matig door de bittere zelfs harsachtige bijsmaak. In thee toegepast is één theelepel voldoende voor 250ml water. Aangezien alant inuline bevat is het een ideaal middel op gerechten of dranken zoeter te maken voor diabetici.

Geneeskracht

Vanwege zijn maagversterkende, antiseptische en slijmoplossende werking is alant een zeer geliefd geneeskrachtig kruid. Net hierom wordt de wortel ook op industriële schaal verwerkt in likeuren, hoestsiroop en maagelixirs.

aandoening behandeling
hoest siroop
spijsverteringsproblemen elexir
eczeem/huiduitslag toevoeging aan reinigingswater
nierkwalen

Verzorging

Met een aftreksel van alant toe te voegen aan water kan je eczeem en huiduitslag wegwerken en genezen. Door je te wassen met dit water  worden de kleine ontstekingen gekalmeerd. 

Ingrediënten :

  • 2 eetlepels fijngesneden alantwortel
  • 250ml water

Werkwijze :

Laat de wortel 10 minuten koken en een uur laten rusten om vervolgens te zeven. 

Toepassing : 
ook toepasbaar als haarspoelmiddel wanneer na het afkoelen gefilterd en direct gebruikt wordt. ( niet op blond haar)

Behandeling :
kalmeert de huid bij meerdere reinigingen per dag

 

Tuinontwerp

Alant groeit het liefst alleenstaand en heeft minstens een onderlinge  plantafstand van 60 cm. nodig.  In de grotere tuinen kan men alant in groepen plaatsen zolang elke plant maar voldoende naar de zon toe kan groeien. Enkel in grotere tuinen is het mogelijk groepen met alant te vormen. 
Een plaatsje langsheen een zonnige oever is ideaal maar een voldoende vochtige standplaats is al veel.

Verwante soorten