Gazon

Een mooi strak of langzaam golvend grasperk, het ontbreekt in bijna geen enkele tuin. Voor vele mensen is het een vaste waarde en de bassis voor de andere tuinelementen. Een gazon is de schakel tussen uw andere beplantingen waardoor de tuin een harmonieus geheel vormt. Een goed onderhouden gazon in de voortuin dient als statussymbool naar de buren toe, daarentegen kan een gazon achteraan dan weer dienen als ontspanningsplaats.
Gras als plant is sinds mensenheugenis een van de meest gebruikte planten in rechtstreeks of onrechtstreekse vorm. Het dient als voeding voor de dieren of bijvoorbeeld bij de productie van manden.
Aangezien grassen windbestuivers zijn bieden zij weinig meerwaarde aan de biodiversiteit, hun functie als waardplant mag men echter niet onderwaarderen. Hiervoor is echter wel nodig een doel van uw gazon te laten verwilderen.

Voordelen

  • egaal van kleur (rustgevend )
  • structuur in de tuin
  • zacht van beleving
  • veerkrachtig en duurzaam
  • makkelijk in onderhoud

is het gras groener aan de andere kant,
verzorg uw gazon dan beter

Nadelen

  • tijdrovend
  • weinig biodiversiteit

Soorten

Een gazon is steeds samengesteld uit verschillende rassen die steeds een verschillende functie of meerwaarde uitoefenen. Afhankelijk van de plaats en de recreatieve toepassing van het gazon komen deze in verschillende concentraties in de zaadmengsels voor. Kies steeds een mengsel waarbij u het maaisel beperkt blijft en waar het onderhoud minimaal is. Zo bijvoorbeeld zal men bij het gebruik van een siergazon in de tuin van een jong gezin te veel werk hebben bij het herstellen en voeden van de grasmat. Anderzijds zal de keuze van een speelgazon bij een voortuin een grote hoeveelheid maaisel met zich meebrengen. 

  • Sportgazon
  • Speelgazon
  • Hobbygazon
  • Elite of Siergazon
  • Schaduwgazon
  • Ecogazon
  • Traaggroeiend gazon 
Gebruik Soort Maaihoogte/frequentie Voordeel
groen/decoratief/weinig betreding siergazon 2,5 à 3 cm/wekelijks groeit traag/ donkergroen
groen/decoratief/normaal betreden speelgazon 3 à 4 cm/ wekelijks spelende kinderen
groen/ decoratief/normaal betreden hobbygazon 3 à 4 cm/ 10-daags normale tuin
groen/decoratief/normaal betreden traaggroeiend 3 à 4 cm/ 10-daags traaggroeiend
sterke betreding sportgazon 4 cm/ wekelijks intensief gebruik
permanente schaduw schaduw gazon 4 à 5 cm/ wekelijks normaal betreedbaar
in boomgaard boomgaardgras 5 cm/ 10-daags normaal betreedbaar
ecologische tuin ecogazon met klavers 4 à 5 cm/ 10-daags ecologisch

Aanleg

Stappenplan

  1. Spit of woel de grond
    Verwijder hierbij onkruiden en stenen, maar breng ook tegelijk compost onder

  2. Rustfase
    Schoffel het opkomend onkruid weg

  3. Egaliseer
    Dit kan met een hark, waarna men aandrukt met een rol of plank. Hark wel echter de toplaag weer los.

  4. Zaai
    Zaai breed en in alle richtingen. Hark het geheel weer in, en druk lichtjes aan zodat wind en water geen vrij spel krijgen

  5. Maai
    Wanneer het gras gemiddeld 8 cm. hoog staat mag je maaien tot 5 à 6 cm. De maaibeurt daarna mag tot 4 cm.

Opmerkingen

  1. Water geven
    Benevel slechts bij langdurige droogte, maar geeft dan wel in één maal zoveel water dat de bodem het kan opnemen en weer kan afstaan aan de graskiempjes. Het is beter om enkele plassen te krijgen i.p.v. kortstondig water te geven dat direct verdampt.

Compost

Wanneer we in de voorbereiding van een gazon de bodem kunnen verbeteren met compost in te brengen, dan zal de uitwerking ervan vele jaren resultaat opleveren. De dosis is afhankelijk van uw bodemanalyse, maar een normale standaardhoeveelheid is 35l gft-compost of 45l groen-compost per m². Werk deze compost zo diep mogelijk in (20cm.), maar laat hierbij de bodem wel zo binnen zijn eigen samenstelling verder bestaan. Wanneer de bodemkarakteristieken zo zouden zijn dat ze diep dienen bewerkt te worden, om een goed gazon te verkrijgen, dan kan men beter de oppervlakte beperken, of de plaats wijzigen.

Voordelen

  • droogt minder snel uit
  • slempt minder dicht
  • hoge aanwezigheid water en lucht
  • langzame afgift voedingsstoffen ( compacte groei)
  • minder mosgroei

Graszoden

Dit zijn zoden grond waarin reeds gras in volle groei aanwezig is, en daardoor kan op korte termijn uw tuin over een gazon beschikken. De aanlegfase behalve het zaaien zelf dan is volledig identiek aan de gangbare methode. Op zich zou er niets mis zijn met deze manier van gazonaanleg, aangezien we meer tijd hebben om van onze tuin te genieten. De ecologische impact tijdens de groeifase, daar de beworteling en zodenvorming streng en intensief gecontroleerd wordt, is echter te hoog om in ecologische tuinen gebruikt te worden.  

Opruimen

Het geheel van de voorbereiding start met het wegnemen van alle obstakels die de groei van uw gazon kunnen belemmeren. Hou daarbij rekening met alle onderdelen, groot en klein, maar ook zowel boven- als ondergronds. Bedenk hierbij ook steeds een oplossing tot het verwerken van deze materialen. Stronken of stenen kunnen een andere plaats krijgen in de tuin en groenafval kan men verder laten omzetten op de composthoop. Soms gaat men vaststellen dat men stronken en ander plantaardig matriaal in een kuil onder de grond steekt, in de hoop het zo te kunnen verwijderen. Doe dit echter zelf niet aangezien we zo een voedingsbodem voor zwammen en schimmels gaan bekomen. Hark ook steeds alle worteldelen weg, zodat ze zich niet meer kunnen ontwikkelen, en laat deze op een gepaste wijze verteren.
Tracht bij iedere handeling de bodem niet meer te verstoren dan nodig, maar soms kan het wel noodzakelijk zijn storende dieper gelegen lagen te verwijderen of te doorbreken.

 
 

Kenmerken

  • wegnemen van obstakels
  • verwijderen van stenen en stronken
  • verplaatsen van planten
  • wegnemen van wortels
  • doorbreken van storende lagen
  • hergebruik in de tuin 

Functies

  • vergemakelijken van de aanleg
  • voorkomen van onkruiden en ziektes
  • optimaliseren van de bodem

Egaliseren

Wanneer uw tuin over kleine oneffenhedeen beschikt, dan gaat uit esthetisch en functioneel opzicht nodig zijn deze gelijk te maken. Op deze manier kan men een mooi groene egale gazon creeëren die als vertrekpunt of verbinding dient naar de andere kamers in de tuin. Beperk echter deze handeling zoveel mogelijk en bekijk reeds in de ontwerpfase alle mogelijkheden om intensief egaliseren te vermijden. Egaliseren als werkmethode heeft niet alleen zijn weerslag in de samenstelling van de bodemlagen, maar ook in de het al of niet verstoren van het bodemleven.

Methoden

De verschillende methoden om uw tuin te egaliseren bevatten beide nadelen, alleen is het belangrijk om op voorrand goed te bekijken welke methode de meest duurzame is voor uw gazon.

Beperkt afgraven van de toplaag

Hierbij gaan we over een grote opppervlakte de toplaag afgraven, zodat we met de gewonnen aarde de tuin kan gelijk leggen, of een betere afwatering trachten te bekomen. De toplaag vormt de beste voedingsbodem voor uw gazon, en door deze toepassing blijft ze de gehele oppervlakte van uw gazon aanwezig.Het grote nadeel is echter dat we ook op een grote oppervlakte het aanwezige bodemleven gaan verstoren. Dit nadeel kan geminimaliseerds worden wanneer we door toevoeging van compost het dierlijk leven weer gaan stimuleren. Indien er in uw tuin insecten of andere dieren voorkomen, waarbij de aanleg van een gazon, en het daarbijkomende egaliseren een te grote impact heeft op hun voorkomen, lijkt het raadzamer een andere functie aan deze plaats te geven i.p.v. een grasperk. 

Onderhoud

Stappenplan

  1. Januari-maart
    Verwijder afgevallen bladeren
  2. Maart-begin april
    Verlucht of vericuteer
    Bemest
    Maai op 5 cm. de eerste maal, daarna lager
  3. April-juni
    Onderhoudsmaaien op 3 à 4 cm.
  4. Juli-augustus
    Maai hoger tijdens droogte
  5. September-oktober
    Herinzaaien en herstellen waar nodig
  6. November   
    Laatste maaibeurt op 4 à 5 cm.
    Compostgift
  7. December-januari
    Verwijder bladeren

Zomer

Maaien

In droge periodes gaan we om verbranding en uitdroging te voorkomen minder vaak en minder laag maaien. Op erg droge momenten is het zelfs beter om 's avonds te maaien zodat we uitgedroogde gele punten gaan vermijden. Door de ontstane snijwonde zou teveel water verdampen en verdwijnen wanneer er een te hoge temperatuur heerst.
Bij uw terugkomst van enkele weken vakantie is het beter een eerste maal uw machine op een hoge maaihoogte in te stellen. Enkele dagen later kan men indien gewenst korter maaien. Op deze manier gaan we voorkomen dat te hoog gras dat eerder opzij, of omlaag geduwd wordt door de machine, in plaats van dat het gemaaid wordt, weer zo opschieten. Het te kort maaien van uw gras in één fase, veroorzaakt ook teveel harde halmen en uitdroging door de grotere snijwonde. 

Andere

Hou op deze moment ook de graskanten onder controle, zodat er geen uitbreiding ontstaat in de bloemborders. Dit kan door de kanten effectief te gaan afsteken, maar vaak wordt de rand van het gazon iets korter gemaaid. Het preventief gebruik van randen of een boordsteen waarop men een wiel van de machine kan op laten rijden, zijn nog betere oplossingen.

Alternatieven