Hommel

Kenmerken

Uiterlijk

  • veelkleurig vnl. zwart/geel/wit
  • sterk behaard
  • groot/dik

Leefwijze

  • sociaal
  • angel puntvormig (meermaals te gebruiken)

Ondanks hun mollige ietwat lompe lichaamsbouw zijn hommels heel efficiënt in het bestuiven van gewassen en bloemen.  Net mede dankzij hun omvang en dicht behaard lichaam zijn ze in staat om grote hoeveelheden stuifmeel te verzamelen en te verspreiden. Hun dikke vacht zorgt er ook voor dat ze al vroeg op de dag uitvliegen en dit zelfs bij lichte regen blijven doen.

Voeding

bestuiving

  • bestuiven ook bij bewolkt weer

  • bestuiven ganse dag

  • bestuiven alle soorten bloemen

  • beschermen en verspreiden inheemse flora

Bij hommels zien we verschillende manieren van foerageren die door evolutie en natuurlijke selectie bekomen zijn. Het meest voorkomend zien we het gebruik van een lange roltong om de nectar te kunnen ophalen uit meestal vrij diepe bloemen, denk maar aan de tuin-en akkerhommels die smeerwortel bezoeken. Andere hommels zoals de aardhommels hebben een korte tong en hebben geleerd om een gat onderaan in de bloem te bijten en de nectar zo op te zuigen. Nog andere soorten zoals de weidehommels wachten tot wanneer de aardhommels het gat gebeten hebben om op die plaats de nectar weg te roven. Nog specifieker per soort wordt het wanneer we bekijken op welke manier hommels hun bloemen kiezen. 

Het is namelijk zo dat hommels in staat zijn om van op grote afstand te reuken welke bloemen veel nectar bevatten en vervolgens het bezoeken waard zijn. Bij iedere landing aan een bloem zal een hommel een geur verspreiden met de pootjes, een bloem die deze geur sterk vertoond zal dus al vaak bezocht zijn en minder nectar bevatten.

Een hommel die vliegt raakt hierdoor elektrostatisch gezien positief geladen, terwijl een bloem veelal negatief geladen. Dit effect zorgt ervoor dat het stuifmeel beter aan de hommel blijft plakken. Hierdoor wijzigt na een bezoek de lading van een bloem lichtjes waardoor een andere hommel, die door zijn magnetische kristalletjes en dekharen de lading aanvoelt weet dat deze bloem zonet nog maar bezocht is.

Het belang van hommels in teelten onder glas

Hommels spelen een cruciale rol in de teelt onder glas en zijn een onmisbare schakel voor een succesvolle bestuiving. Dankzij hun efficiënte werkmethode bezoeken ze bloemen snel en zorgen ze voor een optimale vruchtzetting. Hun vermogen om zelfs bij lage temperaturen en weinig licht actief te blijven, maakt ze perfect geschikt voor glastuinbouw. Hommels zijn bijzonder effectief in gewassen zoals tomaten, paprika's en aubergines, waar trillende bestuiving nodig is. Bovendien zijn ze milieuvriendelijk en een uitstekend alternatief voor chemische bestuivingsmethoden. Net zoals bijen oriënteren ze zich met hulp van het zonlicht, maar licht gebroken door glas of plastic is anders dan in de open natuur waardoor bijen wel eens de weg naar de korf kwijt geraken. Hommels daarentegen gebruiken ook andere visuele informatie om zich te oriënteren waardoor ze altijd de weg naar hun nest terugvinden.

Door hommels in te zetten, verbetert niet alleen de kwaliteit van de gewassen, maar wordt ook de opbrengst verhoogd. Ze zijn eenvoudig te introduceren en te beheren, wat hun gebruik zeer praktisch maakt. Het inzetten van hommels vermindert ook de arbeidskosten, omdat natuurlijke bestuiving minder handmatig werk vereist. Glastuinders die hommels gebruiken, dragen bij aan een duurzamere en efficiëntere landbouw. Samengevat zijn hommels niet alleen nuttig, maar ook een duurzame oplossing voor de moderne glastuinbouw.

Bedreiging

Landbouw & sierteelt

Door de toename van intensieve en grootschalige land-en tuinbouw met daarbij ook nog het blijvend gebruik van pesticiden zien we een enorme achteruitgang van hommels. Dit terwijl het net deze insecten zijn, die instaan voor de bestuiving van hun gewassen. De grootschaligheid van de landbouw en dan vooral de akkerteelten zijn er op toegespitst om iedere centimeter te bewerken waardoor er geen ruimte is voor andere nectar-stuifmeelplanten.  

  • intensieve landbouw
  • grootschalige landbouw

Bescherming

  • bloemenbuffers

Landbouw & sierteelt

Sommige bedrijven zoals Biobest gaan landbouwers adviseren om niet alleen gekweekte hommels te gebruiken in hun serres, maar ook om buiten bloemenbuffers rondom aan te leggen om zo meer bestuivers aan te trekken.

Soorten