Duizendblad

Geschiedenis

Grieks

Vanaf de Griekse Oudheid werd duizendblad naar waarde geschat vanwege de geneeskrachtige waarde. 

Naamgeving

De wetenschappelijke naam van gewoon duizendblad "Achillea millefolium' heeft te maken met de Trojaanse oorlog. Bevelhebber Achilles genas zijn krijgers met het bloedstelpende duizendblad.

Officiële benaming :
Familie : Asteraceae, Compositae
Geslacht ; Achillea
Verwijst naar de Griekse god Achilles
Soortnaam : millefolium
Een samentrekking van mille (duizend) en folium(blad).

Volksbenamingen :

nesebloede, hazegerf, hondekemme, zere-ogenbloem

Plantlore

Een ander verhaal over de herkomst van de naam Achillea vinden we in een Griekse mythe waarin Achilles de geneeskrachtig werking van dit kruid leert van de centaur Cheiron. Met deze kennis lukt het hem om de gewonde koning Telephus te genezen.

Kenmerken

kenmerken
hoogte 30-80cm
bloeitijdstip 06-10
bloeikleur wit-rood-oranje-geel
blad zeer fijn verdeeld blad
inhoud veel bitterstoffen / etherische olie
geur krakteristiek kruidig
groeiwijze overblijvend
wortel kruipende wortelstok
smaak bitter

blad :
Fijnverdeelde dubbelgeveerde bladeren

bloem :
bijeengeplaatste witte bloemhoofdjes in afgeplatte trossen. 

groeiwijze :
Uit een kruipende wortelstok verschijnen stevige kantige stengels 

Vindplaats

Duizendblad is van nature te vinden in de gematigde zones van Europa tot aan Midden-Azië. In de later gekolonialiseerde werelddelen Noord-Amerika, Nieuw-Zeeland en Australië is de plant momenteel lokaal als inheems bevonden.
Het meest terug te vinden langs straatkanten, bermen, voornamelijk langs de zonnige kant. 

Standplaats

Duizendblad is een echte pioniersplant d.w.z. dat ze snel braakliggende stukken zullen bewonen, zolang deze maar droog, voedselarm en ten minste halfschaduw gelegen zijn. Liefst van al staat duizendblad in de volle zon, goed in warmte zodat alle geneeskrachtige bestanddelen ten volle tot hun recht kunnen komen.

Teelt

Scheuren

Het scheuren van duizendblad gebeurt in het voorjaar, waarna de nieuwe planten direct in de volle grond weer kunnen.

Zaai

Duizendblad is een lichtkiemer, waarbij we de ontkiemde zaadjes stelselmatig maar met grond mogen bedekken.

Onderhoud

Tijdens de bloei blijft duizendblad het liefst ongestoord op zijn plaats staan. De plant loopt na elke oogst van stengels en blaadjes weer uit, en kan dit zelfs vanuit zijn wortelstok doen. Na de bloei kunnen we alles terugsnoeien, maar dit kan omwille van zijn mooi winterskelet evengoed in het vroege voorjaar.

Oogst

De niet verhoute stengels omgekeerd ophangen om eens ze droog zijn te versnijden in kleine stukken die we bewaren in potten op een donkere plaats (niet boven 40°C). Voor het gebruik in salades gebruik je best de nieuwe zachte blaadjes van stengels die geen bloemen hebben. 

Gebruik

uitwendig

  • wondverzorging
  • cicateriserend
  • gewrichtspijn
  • winterhanden/voeten

inhoud

  • vluchtige olie met
    cineol en chamazuleen
  • achilline-bitterstof

inwendig

  • antispasmodisch (krampwerend)
  • diuretisch
  • digestief 
  • anti-infammatoir
  • antiseptisch
  • stimulatie maag-darmsappen/gal

Keuken

De versgeplukte jonge blaadjes zijn heerlijk als broodbeleg of worden gemengd in salades, kwark of groentegerechten. een toevoeging van duizendblad in gerechten zorgt er ook voor dat deze makkelijker verteerbaar worden.  Tijdens de korte februaridagen met sterk zonlicht spruiten de duizendkladblaadjes helemaal uit en zijn ze het lekkerst. Het jonge blad is niet bijzonder aromatisch, maar verwerkt in sla heeft het een bloedzuiverende functie.

Duizendblad wordt soms ook gebruikt voor het aromatiseren van kruidenlikeuren.

Soorten

A. ageratum

Crèmewitte bloemen die de hele zomer door verschijnen
Bevat muskaataroma om in gerechten te verwerken

A. ptarmica

Deze moerasduizendblad bevat malse blaadjes die lekker zijn op brood of in salades

A.millefolium

De meest gekende duizendblad in de siertuin heeft een vrij bittere bijsmaak, maar toch vaak gebruikt in salades of zalfjes.